Archiwum kategorii: Kresy

Pierwsza żona Marszałka

                   Pierwsza żona Marszałka – Maria – otwarta i towarzyska rozwódka budziła wśród mężczyzn duże zainteresowanie. O jej względy rywalizowali Dmowski z Piłsudskim. Ostatecznie wybrała Piłsudskiego. Dmowski przeżył afront tak bardzo, że nigdy się nie ożenił. Panowie szczerze się nienawidzili, a rywalizacja przerodziła się w polityczną. Maria uwielbiała życie towarzyskie, prowadziła salon, w którym zbierała się śmietanka stolicy. Zamknięty w sobie Piłsudski stronił od takich imprez. A na samotnych, zamyślonych mężczyzn czyhają inne niebezpieczeństwa (czytaj: kobiety). I tak wpadł w sidła kolejnej działaczki PPS, młodszej o piętnaście lat Aleksandry Szczerbińskiej. Maria nie pogodziła się z porzuceniem i do końca życia odmawiała rozwodu. W międzyczasie Aleksandra urodziła dwie córki. Brak zgody na rozwód tak bardzo poróżnił Józefa z Marią, że nie odwiedzał jej w czasie choroby i nie zjawił się na jej pogrzebie, wywołując tym zgorszenie opinii publicznej. Dwa miesiące później ponownie stanął na ślubnym kobiercu…

Cmentarz na Rossie…

Cmentarz na Rossie

                     Ilekroć Wilno pojawia się na trasie moich podróży obowiązkowo odwiedzam stary Cmentarz na Rossie. Jedna z najważniejszych polskich nekropolii, gdzie symbolika, tabliczki i inskrypcje na nagrobkach streszczają życiorysy i ludzkie losy. Przecież każdy z tych nagorbków to cząsteczka naszej skomplikowanej historii. Spacerując cmentarnymi alejkami zawsze odkrywam coś nowego. Tym razem napotkałem, położone niedaleko siebie, groby brata i pierwszej żony marszałka Piłsudskiego. A na bocznej ściance odrestaurowanego nagrobka gitarzysty Marka Sokołowskiego niewielką tabliczkę z nazwiskiem fundatora renowacji – piosenkarza Ryszarda Rynkowskiego. Do tej pory każda wizyta odbywała sie przy pochmurnej pogodzie, a nawet w deszczu. Tym razem w trakcie spaceru wyszło słońce. Nowa porcja zdjęć wzbogaciła zamieszczoną kolekcję…

Więcej…

Dyneburg

              Błąkając się po Litwie i Łotwie nie omieszkałem ponownie odwiedzić  Dyneburga (Daugavpils). To drugie co do wielkości miasto Łotwy jest jednocześnie głównym ośrodkiem Polonii. Tym razem oprócz obowiązkowego spaceru wśród secesyjnych kamieniczek odwiedziłem twierdzę. Mimo że czasy świetności dawno minęły nadal robi wrażenie, zwłaszcza że trwają w niej prace renowacyjne. Nowe zdjęcia wzbogaciły zamieszczony cztery lata temu opis miasta.

Więcej…

Nieśwież

DSC_0687a
Zamek

          Nieśwież (biał. Нясвіж) rodowe gniazdo Radziwiłłów to  obecnie niewielkie, zaledwie czternastotysięczne miasteczko położone nad rzeką Uszą, około stu kilometrów na południowy – zachód od Mińska. Pierwsza wzmianka o Nieświeżu pochodzi z 1223 roku, jednak rozkwit miasta nastąpił w XVI wieku, gdy właścicielami stali się Radziwiłłowie. Od 1939 roku znalazł się w granicach ZSRR, aktualnie jest siedzibą rejonu nieświeskiego Białorusi. Główne atrakcje miasta  to słynny zamek Radziwiłłów otoczony rozległym parkiem, kościół Bożego Ciała z kryptą grobową, ratusz i brama Słucka. Otoczony stawami i rozległym parkiem zamek usytuowany jest w części północno-wschodniej miasta, w dolinie rzeki Uszy. Od 1583 roku do wybuchu II wojny światowej zamek był rezydencją potężnego rodu Radziwiłłów i głównym ośrodkiem ordynacji nieświeskiej. Przez niemal 400 lat istnienia twierdza kilkakrotnie zmieniała swój wygląd, wzbogacając się o nowe elementy architektoniczne…

Wiecej…

Dwór Brochockich w Małym Możejkowie

                 W I połowie XIX wieku majątek należał do rodu Römerów, którzy w miejscu wcześniejszego drewnianego wybudowali dwór murowany w stylu klasycystycznym. W drugiej połowie XIX wieku majątek stał się własnością rodziny Brochockich herbu Prawdzic. Założono wówczas 6-hektarowy park krajobrazowy z trzema stawami, sad i wzniesiono kilka murowanych budynków gospodarczych, w tym stajnię. Na początku XX wieku dokonano gruntownej modernizacji dworu. Majątek pozostawał w rękach Brochockich do wybuchu II wojny. Po wojnie posiadłość przekształcono w sowchoz „17 września”. Zachowane budynki odrestaurowano, we dworze mieści się Rada Wiejska, a pomieszczenia gospodarcze wykorzystuje sowchoz.

Pałace, zamki…

Pałac Druckich-Lubeckich w Szczuczynie

            Neoklasycystyczny, dwukondygnacyjny zespół pałacowy składający się z trzech korpusów został wybudowany przez ostatniego właściciela szczuczyńskich dóbr, księcia Władysława Druckiego-Lubeckiego w końcu XIX wieku. Wzorowany był na pałacu Petit Trianon, wzniesionym przez Ludwika XV w ogrodach Wersalu dla Madame Pompadour. W czasach ZSRR mieścił się w nim klub oficerski dla lotników z pobliskiej bazy lotniczej. Częściowo zachował się wystrój wnętrz. Po rozpadzie ZSRR i likwidacji jednostki lotniczej pałac stracił właściciela i popadał w ruinę. Aktualnie jest w trakcie remontu i prawdopodobnie stanie się siedzibą Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży.

Pałace, zamki…

Pałac Krasińskich w Świsłoczy

           Rezydencja Marty Marii hrabiny Krasińskiej z Pusłowskich to modernistyczny pałacyk wybudowany na wysokim brzegu Świsłoczy pod koniec XIX wieku. Hrabina Maria, jako dama carskiego dworu większość czasu spędzała w Petersburgu lub Warszawie. Do Świsłoczy przyjeżdżała na letnie wakacje. Zapraszała na spotkania towarzyskie osobistości ze świata polityki, literatury i sztuki. Królikarnia w Warszawie i Świsłocz pod Grodnem były dobrze znane wyższym sferom…

Pałace, zamki…

Śladami Adama Mickiewicza

DSC_0846a

                 Adam Bernard Mickiewicz przyszedł na świat w Wigilię Świąt Bożego Narodzenia 1798 roku w Zaosiu lub Nowogródku. Nie jest znane dokładne miejsce urodzenia, gdyż nie określa tego jego metryka. Był synem Mikołaja Mickiewicza, adwokata sądowego w Nowogródku i komornika mińskiego, oraz Barbary z Majewskich, córki ekonoma z pobliskiego Czombrowa.

             Zaosie, Świteź, Nowogródek miejsca niezwykle ważne dla Adama, tam dorastał, kształcił się i sposobił do życia. Tam też jako dwunastoletni chłopiec obserwował wiosną 1812 roku triumfalny marsz armii napoleońskiej na Moskwę, a zimą jej przerażający odwrót. Z tych miejsc czerpał inspiracje do swych dzieł. W 1815 roku wyjeżdżając na studia do Wilna Adaś Mickiewicz ostatecznie zamyka etap dzieciństwa i już jako Adam Mickiewicz wkracza w dorosłe życie…

Więcej…

Stare Wasiliszki

DSC_0564a

       Stare Wasiliszki to wieś w północno – zachodniej Białorusi, w rejonie szczuczyńskim obwodu grodzieńskiego. Do 1939 roku leżała w granicach II Rzeczypospolitej, w województwie nowogródzkim, powiecie lidzkim. Ta niewielka miejscowość położona jest na nieznacznym wzniesieniu na północnym skraju doliny rzeki Lebiedki. Przez wieś przebiega lokalna droga Wasiliszki – Ostryna, a 10 kilometrów na południe magistralna trasa M6 Grodno – Mińsk. Nad wsią, w której przeważa drewniana zabudowa, góruje neogotycki dwuwieżowy kościół.

         Tu 16 lutego 1939 roku na świat przyszedł Czesław Juliusz Wydrzycki, czyli gwiazda polskiego rocka Czesław Niemen. Tu również w rodzinnym domu artysty powstało jego muzeum…

Więcej…