Królewski zamek w Chęcinach od lat jest symbolem miejscowości o tej samej nazwie i jednym z najciekawszych miejsc województwa świętokrzyskiego. Został wzniesiony na skalistym wzgórzu (367 m. n.p.m.), na przełomie XIII i XIV wieku. Pierwsze wzmianki na jego temat sięgają 1306 roku.
W tym czasie był ośrodkiem administracji książęcej, później siedzibą powiatu sądowego, oraz ośrodkiem życia politycznego. W latach: 1310, 1318 i 1331 zwoływano tu zjazdy możnowładców i rycerstwa. Pełnił również rolę skarbca. W 1318 roku arcybiskup Janisław, w obawie przed Krzyżakami, zdeponował w nim skarbiec archidiecezji gnieźnieńskiej. Również Łokietek przechowywał tutaj czasowo skarbiec koronny. W połowie XIV wieku zamek został rozbudowany przez Kazimierza Wielkiego. Uchodził za jedną z najpotężniejszych polskich warowni, nigdy nie zdobytej siłą. Twierdza służyła też jako więzienie zarówno dla przeciwników politycznych, jak również jeńców wojennych. Po bitwie pod Grunwaldem przetrzymywano znaczniejszych jeńców krzyżackich. Więziono tu również, wziętego do niewoli w bitwie pod Koronowem, Michała Küchmeistera, późniejszego wielkiego mistrza krzyżackiego. Zamek był też rezydencją członków rodzin królewskich. Mieszkały w nim: Adelajda, druga żona Kazimierza Wielkiego, jego siostra Elżbieta oraz królowa Bona. W 1425 roku, podczas panującej zarazy, schronił się tu syn Jagiełły – Władysław.
W czasie rokoszu Zebrzydowskiego w 1607 roku zamek został zdobyty podstępem przez zbuntowane oddziały, zdewastowany i podpalony. Trzy lata później starosta chęciński Stanisław Branicki odnowił i częściowo go rozbudował. Podczas „potopu” szwedzkiego, w roku 1657, chęcińską warownię zniszczyły wojska Rakoczego. Odbudowana, kolejny raz zniszczona przez wojska szwedzkie w 1707 roku. Po III rozbiorze Polski zamek zaczął popadać w ruinę. Mury zamkowe bardzo ucierpiały na skutek działalności miejscowej ludności oraz od ostrzału artyleryjskiego w czasie I wojny światowej.
Zamek dzieli się na dwie części: górną (starszą), rozciągającą się między dwoma okrągłymi basztami oraz dolną (młodszą), z ostrołukową furtą i czworoboczną basztą. Wjazd do zamku prowadził przez zwodzony most i wysuniętą przed basztę bramę. Przy murze północnym znajdują się ruiny budynku mieszkalnego z zachowanymi otworami okiennymi oraz sklepionymi piwnicami. Zamek dolny pełnił funkcje gospodarcze. Na środku dziedzińca znajduje się otwór po studni. Pierwsze prace konserwacyjne ruin zamkowych prowadzono już w XIX wieku. W 1947 roku wojewódzki konserwator zabytków wpisał zamek do rejestru zabytków. W wyniku dalszych prac, prowadzonych w latach 1948-1949, odremontowano zamkowe wieże. Przez cały czas prowadzone są prace zabezpieczające obiekt jako „trwałą ruinę”.
Z zamkiem związanych jest kilka legend. Jedna z nich mówi o tajemniczym tunelu łączącym zamek z kościołem na Karczówce. Inna legenda opowiada o ukrytych w lochach skarbach, pozostawionych przez królową Bonę. A jeszcze inna powiada o rycerzu cwałującym na czarnym koniu po okolicznych wzgórzach.
Dojazd
Jadąc drogą nr 7 na południe, 15 km za Kielcami, skręcamy na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną w prawo. Dojeżdżamy do miasteczka Chęciny. Podjeżdżamy na parking pod wzgórzem zamkowym i dalej wydeptanym szlakiem, po zadrzewionym stoku, docieramy do bramy zamkowej. Można również do zamku dojść bezpośrednio z miasteczka, stromą ścieżką zaczynającą się obok kościoła. Parking i wstęp do zamku płatne.