Kraplewo

DSC_0105a
Kościół w Kraplewie

Kraplewo (niem. Kraplau) – wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, 10 kilometrów na południe od Ostródy. Osada została założona w 1351 roku przez Henryka Kiesselera. Pierwszymi osadnikami byli chłopi z sąsiedniego Mazowsza. Nazwa sioła wywodzi się od przepływającego strumyka Krapel.
Kościół i parafia istniały we wsi już w średniowieczu. Po sekularyzacji Zakonu Krzyżackiego i przyjęciu przez ostatniego mistrza Albrechta von Hohenzollern wyznania protestanckiego, zgodnie z zasadą culus regio eius religio, Prusy Książęce stały się luterańskie. Reformacja na Mazurach przebiegała bez większych fluktuacji i protestów, a w kościołach wiejskich wprowadzono liturgię w języku polskim. Nie ominęło to również Kraplewa, w którym w 1577 roku założono ewangelicką parafię i włączono pobliskie wsie: Brzydowo, Lichtajny oraz Szyldak. Po połączeniu zborów w Kraplewie i Durągu kościół okazał się zbyt mały i podjęto decyzję o jego rozbudowie. W roku 1700 oddano do użytku nową i większa świątynię. Obecny  budynek kościelny został ufundowany w 1848 roku przez ówczesnych właścicieli Kraplewa, rodzinę von Wien.  Parafia nigdy nie była jednolita narodowościowo. W XIX wieku nabożeństwa odprawiano po polsku i niemiecku, a na początku XX wieku od pastora wymagano znajomości mazurskiej gwary. W pierwszych miesiącach 1945 roku w dziejach Prus Wschodnich dokonała się zasadnicza zmiana w stosunkach narodowościowych, społecznych i wyznaniowych. Wojna i exodus miejscowej ludności spowodowały również całkowity rozpad Kościoła Ewangelickiego na tym terenie. Po przejściu frontu Rosjanie wykorzystywali budynek świątyni na magazyn i stajnię. Jesienią 1945 roku do Ostródy przybyli duchowni Kościoła Ewangelicko – Metodystycznego, którzy opieką duszpasterską objęli również pobliskie Kraplewo. W styczniu 1946 roku zaczął funkcjonować zbór metodystyczny i rozpoczęły się regularne nabożeństwa.

DSC_0081a
Trójnawowe wnętrze

Kościół wraz z drewnianą dzwonnicą zaliczany jest do unikatowych zabytków budownictwa sakralnego na Mazurach. Jest to budynek o nietypowej dla tego regionu konstrukcji  szachulcowej. Prostokątny, trójnawowy, bez wyodrębnionego prezbiterium. Osłonięty jednokalenicowym dachem, krytym dachówką i zakończony małą wieżyczką. Wewnątrz wzdłuż ścian ciągną się empory połączone z chórem muzycznym i wsparte na słupach. Świątynia została zbudowana przez architekta ze szkoły Karla Fryderyka Schinkla w stylu neogotyku angielskiego. Wyposażenie wnętrza utrzymane w duchu neogotyckim z zachowanymi neorokokowymi organami z pierwszej połowy XIX wieku oraz kilkoma elementami wystroju z XVIII wieku. Za kościołem ustawiono dziewiętnastowieczną drewnianą dzwonnicę o konstrukcji słupowej, pokrytej dwuspadowym dachem.

Warto wspomnieć, że drewniane figury apostołów, wartościową pietę z nieistniejącego już ołtarza i dwa XVIII-wieczne portrety ówczesnych pastorów można obejrzeć w muzeum w Olsztynie. Obrazy, namalowane przez ludowego miejscowego malarza, przedstawiały podobizny pastora Jakuba Radzkiego, założyciela szkoły dla dzieci ewangelickich i pastora, Jana Samuela Popławskiego, absolwenta Wydziału Prawa Uniwersytetu w Królewcu.

Lokalizacja

Bibliografia


1) Wikipedia – Kraplewo.

2) Kościoły drewniane – Kraplewo.
3) Warmia i Mazury – Kościół w Kraplewie.
4) T. Reichelt, Historia parafii pw. św. Trójcy kościoła ewangelicko – metodystycznego w Kraplewie, na ścianie kościoła

Click to rate this post!
[Total: 55 Average: 4.9]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *