Muzeum Romantyzmu


Cokolwiek będzie, cokolwiek się stanie,
Jedno wiem tylko: sprawiedliwość będzie,
Jedno wiem tylko: Polska zmartwychwstanie
… 
                                   Tęsknota, Z. Krasiński

Leżące osiem kilometrów na północny wschód od Ciechanowa dobra opinogórskie od XVII wieku należały do rodziny Krasińskich jako starostwo niegrodowe. W 1844 roku generał Wincenty Jan Krasiński, uczestnik wojen napoleońskich, założył ordynację i siłą rzeczy stał się jej pierwszym ordynatem. Ordynacja przetrwała do 1945 roku, a ostatnim ordynatem był Edward Krasiński, działacz społeczny, pamiętnikarz i wieloletni zarządca Biblioteki Ordynacji Krasińskich w Warszawie.

Zygmunt Krasiński

Jednak Opinogóra  jest nierozerwalnie związana z życiem i twórczością jednego z trójcy wieszczów polskiego romantyzmu, autora Nie-Boskiej komedii, Zygmunta Krasińskiego. Co prawda dramatopisarz urodził się i zmarł w Paryżu, ale dzieciństwo i młodość spędził w Opinogórze. Trumnę z prochami sprowadzono do kraju i złożono w podziemiach miejscowego kościoła.

20 maja 1961 r., w 150 rocznicę dekretu Napoleona przywracającego Opinogórę Krasińskim, w dawnej posiadłości otwarto Muzeum Romantyzmu. W skład zabytkowego zespołu pałacowo – parkowego wchodzą: Neogotycki Pałacyk, Dwór, Oficyna Dworska, Domek z Kolumnami, Domek Ogrodnika, Folwark i Oranżeria. Obiekty są rozmieszczone na terenie 22 hektarowego parku.

Najbardziej charakterystycznym budynkiem dominującym nad posiadłością jest neogotycki pałacyk z wysoką wieżą. Powstały w pierwszej połowie XIX wieku z inicjatywy Marii z Radziwiłłów Krasińskiej, matki poety obiekt, wybudowano w modnym w tamtej epoce neogotyckim stylu. Był prezentem ślubnym Wincentego Krasińskiego dla Zygmunta i Elżbiety z Branickich. Zameczek pełnił funkcje pawilonu ogrodowego, ale po śmierci poety stopniowo tracił na znaczeniu. Nie ominęły go także wojny światowe, szczególnie pierwsza odcisnęła swe niszczycielskie piętno. W roku 1958 rozpoczęto odbudowę zameczku, przywrócono mu pierwotne kształty i trzy lata później otwarto w nim muzeum romantyzmu. Aktualnie w Pałacyku mieści się ekspozycja stała poświęcona Zygmuntowi Krasińskiemu.

W odbudowanym w 2008 roku, według projektu Józefa Gałęzowskiego sprzed stu lat, Dworze można obejrzeć galerię obrazów „Malarstwo polskie epoki romantyzmu” i wystawę poświęconą epoce napoleońskiej. Tradycje napoleońskie były celebrowane w Opinogórze za sprawą generała Wincentego Krasińskiego, dowódcy pułku szwoleżerów i uczestnika kampanii napoleońskiej. Tuż za dworem znajduje się jedyny w Polsce pomnik Zygmunta Krasińskiego. Odsłonięty w 1989 roku monument, autorstwa Mieczysława Weltera, przedstawia poetę siedzącego na fotelu. Natomiast w budynku oficyny dworskiej organizowane są ekspozycje czasowe.

Spacerując parkowymi alejkami wśród starego drzewostanu natkniemy się na marmurową ławeczkę ukrytą w roślinnym zaułku. Wykonana została w 1832 roku na zamówienie Amelii Załuskiej, pierwszej miłości Zygmunta Krasińskiego. O ich relacji ma przypominać wykuty napis: „Niech pamięć moja zawsze ci będzie miła”. W parkach romantycznych nie brakowało również kamiennych mebli ogrodowych. I w tym kilka się zachowało, m.in. możemy przysiąść na „foteliku Cieszkowskiego” przy okrągłym stoliku. Niedaleko Pałacyku stoi kamienny krzyż poświęcony Bolesławowi IV. Krzyż ufundował w 1838 roku Wincenty Krasiński dla uczczenia pamięci księcia mazowieckiego, który zginął w tym rejonie podczas polowania w 1454 roku.

Poza parkiem obowiązkowo należy zwiedzić Kościół z piękną klasycystyczną rzeźbą nagrobną Marii z Radziwiłłów Krasińskiej, matki poety, dłuta Luigi Pampalloniego, oraz marmurowym epitafium Amelii Załuskiej, autorstwa Konstantego Laszczki. Koniecznie zejść do kościelnych piwnic, w których mieści się panteon grobowy Krasińskich. Spoczywają tu: Zygmunt Krasiński, jego dziadkowie, rodzice, dzieci, wnuki i kilkoro dalszych krewnych. Nie można też pominąć opinogórskiego cmentarza, który jest jedną z ciekawszych nekropolii w Polsce. Zachowało się na nim kilkadziesiąt dziewiętnastowiecznych grobów. Spoczywają tu między innymi: nauczyciel Zygmunta – ksiądz Alojzy Chiarini, jego guwernantka – baronowa Helena de la Haye i niania Katarzyna Rozpędowska. Znajdziemy też mogiły lekarza Franciszka Girardota, adiutanta generała, leśnika, kucharza czy masztalerza.

Dla lubiących tajemnicze rytuały, pasjonujących się wolnomularstwem zwiedzanie będzie nie lada gratką, bo motywów masońskich tu nie brakuje. Należy zwrócić uwagę chociażby na ilość kolumn w kościelnym portyku, nietypowe elementy na kościelnych płaskorzeźbach, czy ozdoby niektórych grobów…

Godziny otwarcia, cennik biletów, zasady zwiedzania i inne informacje na stronie Muzeum Romantyzmu w Opinogórze.

Lokalizacja:

Opinogóra leży osiem kilometrów na północny wschód od Ciechanowa.

Bibliografia:

  1. Praca zbiorowa – Muzea na Mazowszu, Mazowieckie Towarzystwo Kultury, Warszawa 1996.
  2. Internet – Muzeum romantyzmu.
  3. Internet – Mazowsze serce Polski.
  4. Wikipedia – Muzeum romantyzmu w Opinogórze.
  5. Wikipedia – Zygmunt Krasiński.
  6. Wikipedia – Wincenty Krasiński.
Click to rate this post!
[Total: 49 Average: 5]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *