Czarci Jar

_dsc1005c

              
To malutka osada ukryta wśród zalesionych morenowych wzniesień na południowo-zachodnim skraju Pojezierza Olsztyńskiego. Administracyjnie znajduje się w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek, około pół kilometra na zachód od wsi Drwęck. Przed drugą wojną miejsce to nie miało nazwy. Określenie Czarci Jar pojawiło się w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, po zakończeniu budowy Ośrodka Zarybieniowego Polskiego Związku Wędkarskiego. Istniejący niedaleko leśniczówki Gibała wąwóz zwany Diabelskim Dołem przemianowano na lepiej brzmiący Czarci Jar.

_DSC1010b
Drwęca

                       W okolicach Czarciego Jaru bierze swój początek najdłuższy ichtiologiczny rezerwat w Polsce – rzeka Drwęca. Nieco ponad kilometr na południe od osady znajduje się dziewicze, zabagnione i zacienione obniżenie zasilane wodami licznych źródełek bijących z okolicznych wzgórz. Z tej dolinki wąskim strumieniem wypływa Drwęca. Z początku niespiesznie wije się wśród traw, by tuż za drogą Drwęck – Pacółtówko spaść kaskadą po dawnym młynie do dosyć głębokiego i ciągnącego się przez około osiem kilometrów wąwozu.

      W latach pięćdziesiątych z inicjatywy grupy ichtiologów, tuż przy wąwozie wybudowano, istniejący do dnia dzisiejszego, nowoczesny ośrodek zarybieniowy ryb łososiowatych. Czasy świetności zakładu przypadały na lata siedemdziesiąte ubiegłego wieku. Wówczas był wzorcowym ośrodkiem w dziedzinie produkcji narybku ryb łososiowatych w Polsce. Gościli w nim często dygnitarze partyjno-rządowi, pisały o nim gazety nie tylko regionalne, ale i ogólnopolskie. A było się czym pochwalić, gdyż ho­dowla narybku różnych odmian pstrąga dochodziła do jednego miliona sztuk, a troci do stu tysięcy sztuk rocznie. Ponadto produkcja pstrąga handlowego osiągała osiemnaście ton. W ostatnich latach renoma, należącego do Polskiego Związku Wędkarskiego w Olsztynie, ośrodka nieco zmalała. Nadal ośrodek prowadzi hodowlę narybku pstrąga, troci i karpia służącego do zarybiania jezior i rzek w całej Polsce. Urządzono również specjalne łowisko, w którym można łowić: leszcze, płocie, okonie, jazie, szczupaki i pstrągi. Można też kupić stosunkowo tanio świeże lub wędzone ryby łososiowate.

_DSC0976b
Cmentarz wojenny

            Czarci Jar to nie tylko przyroda, ale również historia. Podczas I wojny światowej Prusy Wschodnie stanowiły miejsce decydującego starcia wojsk niemieckich pod dowództwem marszałków Hindenburga i Ludendorffa z rosyjską armią generała Samsonowa. Spektakularne niemieckie zwycięstwo, znane w historii jako bitwa pod Tannenbergiem, stało się symbolicznym rewanżem za klęskę pod Grunwaldem (Tannenberg) w 1410 r. Jedna z potyczek rozegrała się pod wsią Dröbnitz (obecny Drwęck). Pamiątką po tym boju jest, usytuowany ok. 400 m na południe od wsi, na niewielkim wzniesieniu w sosnowym lesie cmentarz wojenny. Charakter jego umiejscowienia wyznaczała popularna w tamtych czasach idea tzw. „gajów bohaterskich”. Położony na planie wieloboku, cmentarz rozlokowany został na ośmiu tarasach, z których siedem zajmują żołnierskie mogiły, zaś jeden pełni funkcję komunikacyjną. Zbocza tarasów oraz skarpy okalające cmentarz wzmocnione zostały kamieniami polnymi. Na szczycie muru znajduje się wysoki kilkumetrowy, drewniany krzyż. Również na każdej mogile ustawiony został prosty, drewniany krzyż. Na cmentarzu pochowanych zostało 183 żołnierzy, głównie z 9 rezerwowego regimentu piechoty armii niemieckiej, poległych 28 sierpnia 1914 r. W sierpniu 1993 r., w ramach projektu „Borussia”, dokonano renowacji cmentarza.

Górna Drwęca

Cmentarz wojenny 

Lokalizacja

Bibliografia

1) Wikipedia – Drwęca.
2) Wikipedia – Czarci Jar.
3) Czarci Jar – Encyklopedia Warmii i Mazur.
4) Łowisko Czarci Jar – Wędkarstwo.
5) Olsztynek – Czarci Jar.
6) Wikipedia – Drwęck.
7) Tannenberg – Denkmal – Cmentarz w Drwęcku.

Click to rate this post!
[Total: 60 Average: 4.9]

2 komentarze do “Czarci Jar

  1. Mieszkam we wspomnianym w artykule Drwęcku od urodzenia i niestety muszę Pana poprawić. Drwęca nie ma swojego początku w Czarcim Jarze, wybija natomiast w dolinie położonej między jeziorem Omin Wielki a opisanym wyżej cmentarzem, które połączone są polną drogą. To właśnie wzdłuż niej znajduje się większość spośród wielu maleńkich źródeł rozrzuconych na całym tym obszarze 😉

    1. Zgadzam się z Panią. Określenia „Czarci Jar” użyłem tylko jako punktu odniesienia (jak w Wikipedii czy Encyklopedii Warmii i Mazur). Ale skorygowałem tekst aby nie było wątpliwości. Dziękuję za zwrócenie uwagi 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *