Archiwum miesiąca: lipiec 2014

Dyneburg

DSC_0139a1

          Leżący na prawym brzegu Dźwiny, około 200 kilometrów na południowy wschód od Rygi,  Dyneburg (obecnie Daugavpils) to dawna stolica Inflant Polskich (Łatgalii). Jest drugim po Rydze największym łotewskim miastem oraz głównym ośrodkiem ludności polskiej na Łotwie.

          Powstanie miasta zapoczątkowało wybudowanie w 1275 roku, przez inflanckiego mistrza Zakonu Krzyżackiego Ernsta von Rassburga, kamiennej warowni. Do Inflant na przestrzeni wieków rościły pretensje państwa ościenne, co było przyczyną licznych konfliktów. Zamek próbowali bez powodzenia zdobyć Litwini, udało się to  armii moskiewskiej Iwana III Srogiego. Po sekularyzacji Zakonu w 1561 roku Dyneburg wraz z większą częścią Inflant znalazł się w granicach Rzeczpospolitej Obojga Narodów

Więcej…

Kresy

Bazylika archikatedralna w Wilnie
Bazylika archikatedralna w Wilnie

                Pojęciem Kresy przyjęło się definiować wschodnie rubieże, będące specyficznym i niezwykle obszernym pasem granicznym między Rzeczpospolitą a terytoriami Moskwy, Tatarów i Turków. Termin Kresy to określenie nie tylko przestrzenne odnoszące się do pewnego obszaru, ale również czasowe, bo istniały na przestrzeni wieków i zostały utracone, nastąpił ich kres. Istotę trwania i upadku Kresów najlepiej oddają dwa łacińskie słowa: limes – granica i finis – koniec.

            Historia związku tych ziem z Koroną sięga XIV wieku, kiedy to Kazimierz Wielki przyłączył do Polski Ruś Halicką. Zawarta w Krewie unia polsko – litewska i małżeństwo Jadwigi z Władysławem Jagiełło, przyczyniły się do kolejnego rozszerzenia. W wyniku podbojów, zawieranych porozumień i nabywanych praw dynastycznych olbrzymi obszar między Morzem Bałtyckim a Morzem Czarnym znalazł się pod kontrolą polskich władców…

Tak oto pojawił się w menu głównym nowy dział – Kresy.

Więcej…

Lilie wodne

DSC_0273a

Taki spokój rozlany w naturze, 
Niebo takie czyste i pogodne – 
Na jeziora przejrzystym lazurze 
Zakwitają blade lilie wodne; 
Zakwitają i z schyloną twarzą 
Za czymś tęsknią i gonią, i marzą. 

Sierp księżyca przegląda błyszczący 
Przez nadbrzeżne sitowia i trzciny, 
Łódka płynie po fali milczącej – 
Na niej chłopiec patrzy w twarz dziewczyny, 
A ta główkę rozmarzoną skłania, 
Czyniąc jemu dziwne zapytania: 

DSC_0269a

„O czym marzą owe lilie smutne, 
Zatopione w podwójnym błękicie? 
Czy jak duchy jeziora pokutne 
W śnie kwiecistym nowe biorą życie? 
Gdzie je znowu w jasny wieniec wplata 
Idealna twórcza piękność świata? 

Czy też może służą za dyjadem 
Utopionej w jeziorze dziewicy? 
Albo tylko są odbiciem bladem 
Ludzkich tęsknot wiecznej tajemnicy, 
I dlatego sen życia je pieści 
Echem naszych pragnień i boleści”… 

Lilie wodne, A. Asnyk        

Wiersz…                   Zdjęcia…

Tunel w Łupkowie

DSC_0761a

Leżąca na granicy Beskidu Niskiego i Bieszczadów, na wysokości 640 m npm, Przełęcz Łupkowska od wieków stanowiła swoistą bramę, przez którą wiodły szlaki handlowe z północy na południe. Przez ludność zamieszkałą po północnej stronie nazywana była Wrotami Węgierskimi, gdyż otwierała drogę do naddunajskich krain. Natomiast po południowej stronie określano ją mianem  Bramy Ruskiej, bo idące z węgierskich terenów kupieckie karawany wkraczały na ziemie zamieszkałe przez Rusinów.

Rozwój kolejnictwa zapoczątkował powstawanie nowych żelaznych dróg. Jedną z nich była Pierwsza Węgiersko – Galicyjska Kolej Żelazna łącząca Węgry z Galicją. Poprowadzono ją z Budapesztu przez Koszyce, Łupków i Przemyśl do Lwowa. Tunel pod Przełęczą, ze względu na stopień komplikacji i niespodziewane przeszkody, był najdłużej budowanym elementem całej trasy. Drążenie tunelu rozpoczęto w marcu 1870 roku, a oddano do użytku 30 maja 1874 roku…

Więcej…